Encyklopedia

Start » C

Cesarstwo Rzymskie - mennice rzymskie i ich oznaczenia na monetach

Oznaczenie mennicy na monetach składało się zwykle z trzech elementów:

1. Z litery P (Pecunia = pieniądz), M (Moneta) lub SM (Sacra Moneta = moneta cesarska).

2. Jednej z czterech liter oznaczających mennicę.

3. Pojedyńczej litery oznaczającej “Officina” lub zakład. W systemie łacińskim “Officina” była oznaczona przez literę A – pierwsza, B – druga, 3 – trzecia itd. Natomiast w systemie greckim dla monet kolonialnych lub prowincjonalnych stosowano oznaczenia: Alfa – pierwsza, Beta – druga, Gamma – trzecia itd.

A więc np. oznaczenie na dole rewersu monety: PLNA oznacza: P – Pecunia, LN – Londinium, A – pierwsza “Officina”.

Od tych zasad jest wiele odstępstw. . Często np. “Officina” nie jest przedstawiona na rewersie lecz na awersie. Zdarza się, że litera P w ogóle nie występuje.

Mennice rzymskie

Oryginalna nazwa	Obecna nazwa	Symbol mennicy	Uwagi
Alexandria	Egipt	AL, ALE, ALEX, SMAL	od 294 n.e. – aż do zamknięcia przez Leona I
Ambianum	Amiens, Francja	AMB, AMBI	350 - 353 n.e.
Antioch/Antiochia	Antakiyah, Turcja	AN, ANT, ANTOB, SMAN	Zamknięta przez Leona I
Aquileia	Aquileia, Włochy	AQ, AQVI, AQVIL, AQOB, AQPS, SMAQ	Ok. 294 - 425 n.e.
Arelatum/Constantina	Arles, Francja	A, AR, ARL, CON, CONST, KON, KONSTAN	313 - 475 n.e.
Barcino	Barcelona, Hiszpania	BA, SMBA	409 - 411 n.e.
Camulodunum	Colchester, Anglia	C, CL	287 - 296 n.e.
Clausentum	Bitterne, Anglia	C, CL	<!--[if !vml]--><!--[endif]-->
Carthage/Carthago	Tunezja, Północna Afryka	K, KAR, KART, PK	296 - 307 n.e.. i 308 - 311 n.e.
Constantinopolis	Istambuł, Turcja	C, CP, CON, CONS, CONSP, CONOB	326 - ??? n.e.
Cyzicus	Kapu Dagh, Turcja	CVZ, CVZIC, CYZ, CYZIC, K, KV, KVZ, KY, SMK	Zamknięta przez Leona I
Heraclea	Eregli, Turcja	H, HER, HERAC, HERACI, HERACL, HT, SMH	od 291 A.D. – do zamkn. przez Leona I
Londinium	Londyn, Anglia	L, LI, LN, LON, ML, MLL. MLN, MSL, PLN, PLON, AVG, AVGOB, AVGPS	287 - 325 n.e. i 383 - 388 n.e.
Lugdunum	Lyon, Francja	LD, LG, LVG, LVGD, LVGPS, PLG	Zamkn. ok. 423 n.e.
Mediolanum	Mediolan, Włochy	MD, MDOB, MDPS, MED	ok 364 - 475 n.e.
Nicomedia	Izmrt, Turcja	MN, N, NIC, NICO, NIK, SMN	ca 294 A.D. - do zamkn. przez Leona I
Ostia	Port Rzymu, Włochy	MOST, OST	308 - 313 A.D.
Ravenna	Ravenna, Włochy	RAV, RV, RVPS	Ok. V w.n.e. – ok. 475 n.e.
Rome	Rzym, Włochy	R, RM, ROM, ROMA, ROMOB, SMR, VRB ROM	Zamkn. 476 n.e.
Serdica	Sofia, Bułgaria	SD, SER, SERD, SMSD	303 - 308 n.e. i 313 - 314 n.e.
Sirmium	okolice Mitrovicy, b. Jugosławia	SIR, SIRM, SM, SIROB	320 - 326 n.e. ; 351 - 364 n.e. ; 379 n.e. i 393 – 395n.e.
Siscia	Sisak, Chorwacja	S, SIS, SISC, SISCPS	Zamkn. ok. 387 n.e.
Thessalonica	Saloniki, Grecja	COM, COMOB, SMTS, TH, THS, THES, THSOB, TE, TES, TESOB, TH, TS, OES	Ok. 298 n.e. – do zamknięcia przez Leona I
Ticinum	Pavia, Włochy	T	zamkn. 326 n.e.
Treveri	Trewir (Trier), Niemcy	SMTR, TR, TRE, TROB, TRPS	ok 291 - 430 A.D.

Mennice prowincjonalne

Miasto, prowincja	Oznaczenie na monetach
Aegeae, Cilicia	AIΓEAIΩN
Amasia, Pontus	AMACIAC
Anazarbus, Cilicia	ANAZAPBE ΩN
Bostra, Arabia	BOCTPA
Cibyra, Phrygia	KIBYPATΩN
Damascus, Coele Syria	ΔAMACKHNω
Emisa, Syria	EMICHNΩN
Flaviopolis, Cilicia	ΦΛAVIOΠOΛE ΠΩN
Laodiceia ad Mare, Syria	ΛAOΔIKEΩN
Neapolis, Samaria	NEAΠOΛ ΣAMAPE
Samosata, Commagene	CAMOCATEΩN
Seleucia Pierra, Syria	CEΛEYKEΩN ΠIEPIAC
Sidon, Phoenicia	ΣIΛΩNOΣ
Soli-Pompeiopolis, Cilicia	ΠOMΠHIOΠOΛEΠΩN
Tiberias, Galilaea	TIBEPIEΩN
Tyre, Phoenicia	TIPOY IEPAΣ KAI AΣYΛOY
Viminacium, Moesia Superior	P MS COL VIM