Encyklopedia

Historia mennic na ziemiach polskich

Pierwsza mennica na ziemiach polskich działała najprawdopodobniej w Wielkopolsce już w czasach Mieszka I, w latach 980 - 992. Wybiła, jak się szacuje, około 12 tysięcy srebrnych denarów, z rysunkiem kapliczki i napisem MIDIC na awersie i krzyżem na rewersie. Bezpośrednią poprzedniczką dzisiejszej Mennicy Państwowej SA jest Mennica Warszawska, założona przez króla Stanisława Augusta w 1766 roku. Działała ona tylko 30 lat do III rozbioru Polski w 1796 roku, biła monety złote, srebrne i miedziane oraz medale i ordery.

Mennica wznowiła działalność w 1810 r. w Księstwie Warszawskim (1907 - 1815), przetrwała jego upadek i biła dalej monety na rachunek Królestwa Polskiego, podporządkowanego Rosji. Początkowo były to monety polskie, po Powstaniu Listopadowym - polsko-rosyjskie, a od 1842 roku - tylko rosyjskie. Władze zaborcze zlikwidowały Mennicę Warszawską w 1868 roku.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości monety były początkowo bite za granicą. Mennicę, już nie Warszawską, ale Państwową, uruchomiono dopiero w 1924 roku w budynkach po carskim monopolu spirytusowym na warszawskiej Pradze.

Oprócz monet MP produkowała pieczęcie i medale. Działalności produkcyjnej nie  przerwała II wojna światowa, mimo zniszczeń spowodowanych przez bombardowania podczas kampanii wrześniowej. Dopiero w 1944 roku  wycofujące się oddziały Wehrmachtu wysadziły mennicę w powietrze. W latach 1944 - 1952 Mennica Państwowa funkcjonowała czysto formalnie, nie wybito w tym czasie ani jednej monety. Za to pierwsze jedno- i dwugroszówki bite w 1953 roku datowane są wstecznie na 1949 rok.

Od 1994 roku Mennica Państwowa mieści się w nowej siedzibie przy ulicy Żelaznej w Warszawie. W tym samym roku została też przekształcona  w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa. Od 1998 roku Mennica jest spółką giełdową, notowaną na GPW. Zajmuje się nie tylko biciem monet, produkuje też odznaki, pieczęcie, datowniki. Zajmuje się przerobem metali szlachetnych (złoto, platyna, pallad, iryd, rod) dla potrzeb przemysłu.