Encyklopedia

Historia waluty kanadyjskiej

Po odkryciu Kanady w 1497 r. przez włoskiego żeglarza Giovanniego Cabota, pływającego pod angielską banderą, na jej terytorium przybyli Hiszpanie w poszukiwaniu złota. Kiedy Francuzi objęli kraj w posiadanie usłyszeli od Indian słowa "aca nada" (najprawdopodobniej wywodzące się od nazwy plemienia), które przyjęli jako nazwę kraju. W proces kolonizacji tej części Ameryki z czasem włączyli się Anglicy.

Przez kilka pierwszych wieków kolonizacji Kanady w obiegu były monety angielskie, francuskie, hiszpańskie, portugalskie i południowoamerykańskie. Francja do połowy XVIII w. biła odrębne monety dla części własnego terytorium. Prowincje Atlantyckie Kanady pozostały przy brytyjskiej walucie. Pierwsze dolary kanadyjskie, wzorowane na walucie USA, wprowadził do obiegu na teren Górnej Kanady i Quebecu „Bank of Montreal” w 1817 r.

System dziesiętny waluty został oficjalnie przyjęty w 1858 r. W latach 1854-1913 dolar kanadyjski posiadał pełne pokrycie w złocie. W 1914 r. przestał je mieć (z wyjątkiem krótkiego okresu 1926–1931).
W efekcie poważnego braku monet w obrocie w 1685 r. pojawiły się pierwsze emisje papierowe sporządzane na kartach do gry, które opisywano na odwrocie. Utrzymały się one w obiegu prawie 75 lat. W prowincji brytyjskiej pierwsze pieniądze papierowe drukowano w formie bonów, które były przeznaczone dla wojsk brytyjskich, uczestniczących w wojnie ze Stanami Zjednoczonymi. Pod koniec XIX w. i na początku XX w. emisją pieniędzy zajmowały się banki prywatne.

Problemy ekonomiczne kraju i upadłość banków emitujących banknoty spowodowały, że rząd kanadyjski przeprowadził reformy systemu walutowego i utworzył bank narodowy – „Bank of Canada”, który jako jedyny posiadał prawo emisji. Bank ten został powołany aktem z 3 lipca 1934 r., a rozpoczął działalność 11 marca 1935 r. Wszystkie dotychczasowe znaki pieniężne zostały zastąpione nowym dolarem. Pierwsze banknoty „Banku of Canada” pojawiły się w 1935 r. w dwóch wersjach językowych – angielskiej i francuskiej, a w 1937 r. w wersji dwujęzycznej. Banknoty kolejnej emisji zapoczątkowano w 1986 r. Jej motywem stały się ptaki zamieszczone na tylnej stronie banknotów.

1 dolar kanadyjski dzieli się na 100 centów. Na banknocie umieszczone jest godło państwa. Korona zwieńczająca godło uosabia króla brytyjskiego, który jest głową państwa. Lew trzymający w łapie liść klonu podkreśla suwerenność Kanady. Lew i jednorożec podtrzymujący tarczę z obu stron trzymają na srebrnych lancach flagę brytyjską i francuską. Flaga królewska symbolizuje dwa kraje, które utworzyły Kanadę.
Aktualnie emitowane monety wychodzą w niezmienionej formie od 1937 r. Wzorowane są na amerykańskich odpowiednikach, a ich wielkości i masy są zbliżone. Najwyższym, obecnie emitowanym nominałem jest 100 dolarów.

W 1989 r. zaprzestano emisji banknotów jednodolarowych, a w 1996 r. dwudolarowych i zastąpiono je monetami. Z dniem 12 maja 2000 r. zaprzestano także emisji banknotu o nominale 1000 dolarów.
Wszystkie banknoty „Bank of Canada” są prawnym środkiem płatniczym. Banknoty najnowszej emisji, pochodzące z lat 2004-2005 o nominałach 20, 50, i 100 dolarów posiadają pasek holograficzny o kształcie falistym. Banknoty poprzednich emisji są stopniowo wycofywane z obiegu w miarę napływania ich do banków Kanady.