Encyklopedia

Historia waluty japońskiej

Rodowód współczesnej waluty japońskiej wywodzi się od srebrnych talarów, którymi płacili kupcy amerykańscy i europejscy za herbatę, jedwab, porcelanę i sztaby złota. Talar nazywano okrągłą monetą, co oznaczało po japońsku "jen".

Waluta: 1 jen – 100 senów to 1000 rinów

Japonia (Nippon) – Kraj wschodzącego słońca, wyspiarskie państwo leżące na Oceanie Spokojnym, obejmujące cztery duże wyspy: Hokkaido, Honsiu, Sikoku i Kiusiu.

Rodowód współczesnej waluty japońskiej wywodzi się od srebrnych talarów, którymi płacili kupcy amerykańscy i europejscy za herbatę, jedwab, porcelanę i sztaby złota. Talar nazywano okrągłą monetą, co oznaczało po japońsku "jen".

Przed rewolucją Meiji (1868 r.) wszelkie transakcje handlowe rozliczano w lokalnych produktach. Rolnik wymieniał ryż i inne produkty zbożowe oraz warzywa z rybakiem na suszone ryby i algi. Wędrowni rzemieślnicy za wykonywane prace otrzymywali zapłatę również w produktach rolnika. Ciekawym rozwiązaniem handlowym były transakcje dokonywane przez wędrownych handlarzy, którzy wcześniej w ustalonych dniach odwiedzali gospodarzy, proponując swoje artykuły. Lekarstwa w określonej ilości zostawiali bezpłatnie, aby po ustalonym czasie pojawić się ponownie i sprawdzić, ile lekarstw zużyto. Wówczas gospodarze płacili za uzupełniany zapas.

W początkowym okresie Meiji spotykało się w obiegu monety z brązu, okrągłe z kwadratowym otworem utrzymane do końca XIX w (zdjęcie obok: pół taela, brąz, ok 221 pne, źródło: strony internetowe Currency Museum of the Bank of Japan). W tym czasie transakcje z cudzoziemcami rozliczano w srebrnych taelach (chińska uncja). Od 1870 r. w miejsce ryżu, głównego miernika wartości, złoto stało się podstawową jednostką monetarną. Był to jen zawierający sto senów, dzielący się na momme (mon) w formie monet.

Państwowa Mennica założona została w Japonii w 1871 r. Podatek uiszczany w ryżu oraz w innych produktach od 1873 r. zaczęto płacić w pieniądzu.

Pierwszy banknot ukazał się w japońskiej emisji rządowej w 1872 r., miał wartość 10 senów. Senówki uważano za odpowiednik centa. Bank of Japan rozpoczął emisję od 1885 r.

W 1940 r. minister spraw zagranicznych Japonii, Matsuoka Yosuke, wynegocjował dziesięcioletni trójstronny układ z Niemcami i Włochami, zapewniający wzajemną pomoc w razie konfliktu zbrojnego. Japonia wówczas zaczęła gwałtownie potrzebować surowców naturalnych, które mogła znaleźć tylko w południowo-wschodniej Azji. W okresie II wojny światowej wojska japońskie zajęły południowe Indochiny. Japończycy zaatakowali Filipiny, Hongkong, Birmę, Syjam, Nowà Gwineę i Indie holenderskie. Rząd japoński dla swoich wojsk działających na terenie Azji wyemitował banknoty w rupiach i pesos.

Pierwsze monety okolicznościowe wyemitowano w Japonii w 1964 r. z okazji Igrzysk Olimpijskich w Tokio (o nominałach 100 i 1000 jenów). Następnie ukazały się monety w 1972 r. z okazji Olimpiady w Sapporo, w 1976 r. z okazji 50-lecia panowania cesarza oraz w 1994 r. z okazji otwarcia lotniska Kanasai.