	Poza opisywanymi niedawno obiegowymi monetami Stanów Zjednoczonych, powstały również poszukiwane przez kolekcjonerów monety próbne, których projekty z różnych przyczyn nie zostały zrealizowane.

	W 1877 roku główny grawer Mennicy Stanów Zjednoczonych, William Barber zaprojektował wzór nowego nominału monety – „half-union”. Miała to być największa w owym czasie złota moneta obiegowa o nominale 50 dolarów (miała ważyć aż 2,5 uncji złota!). Idea „half-union”, jak nazwa wskazuje była zainspirowana pomysłem stworzenia ogromnej monety złotej o nominale 100 dolarów (pełny „union”). Ideę tą zapoczątkował słynny medalier George Morgan. Half union miał być niejako testem na testem na reakcję społeczeństwa, istniały bowiem obawy czy tak duży nominał przyjmie się w regularnym obiegu. Na polecenie Barbera wybito serię egzemplarzy nowozaprojektowanej monety, głównie w miedzi i innych metalach, część z nich została pozłocona. Znane są jedynie dwa egzemplarze wybite w złocie. Oba można oglądać w słynnym Instytucie Smithsonian.

	Przez lata wątpiono, czy Morgan rzeczywiście zaprojektował monetę Union, czy też była to jedynie nieuwieczniona nigdzie luźna idea projektanta. W 2005 roku odkryto jednak szkice artysty, na podstawie których jedna z prywatnych amerykańskich mennic wyprodukowała srebrne medale prezentujące wzór monety 100-dolarowej.


	Egzemplarz “Half Union” wybity w miedzi (źródło: Durham Western Heritage Museum)


	Srebrny medal zainspirowany wzorem monety 100-dolarowej wg. wzoru Morgana (źródło: New York Mint)

	W 1879 i 1880 roku powstały złote monety o równowartości 4 dolarów, zwane Stella. Ich pomysłodawcą był John Kasson, a inspiracją do ich powstania było rozważanie przez Stany Zjednoczone przystąpienia do Łacińskiej Unii Monetarnej, w której skład wchodziła duża część państw Europy Zachodniej (od 1886 roku członkiem została także Rosja). Ideą Unii było istnienie takiego pieniądza w każdym z państw członkowskich, którego wartość wyrażona w złocie była podobna do francuskiej czy też szwajcarskiej monety 20-frankowej (doskonałym przykładem takiej „adaptacji” nominały są dobrze wszystkim znane złote monety Mikołaja II: 7 ½ rubla oraz 15 rubli). Czterodolarówka nazwana Stellą, zaprojektowana przez Morgana i Barbera (powstały dwie wersje) miała wagę 7 gramów, z czego 6 gram stanowiło czyste złoto. Na awersie widnieje głowa Liberty, istnieją wersję z włosami spiętymi oraz bez spięcia, wokół głowy inskrypcja: "★6★G★.3★S★.7★C★7★G★R★A★M★S★". Na rewersie w dużą gwiazdę wpisany jest napis „ONE STELLA \| 400 CENTS”. Kongres ostatecznie odrzucił projekt przystąpienia USA do Unii, do tego czasu powstało jednak 425 egzemplarzy Stelli (w roku 1879 oraz 25 egzemplarzy w 1880, dotyczy wariantu z rozpuszczonymi włosami; wariant z włosami spiętymi: 25 sztuk w 1779 oraz 20 sztuk w 1880) oraz pięć sztuk pięciokrotnej Stelli, czyli zmodyfikowanej wersji 20-dolarówki (dodano wokół głowy Liberty inskrypcję z literami i cyframi oznaczającymi wagę oraz rok wybicia oddzielonymi gwiazdkami, podobnie jak na czterodolarówce). W 1779 roku powstały również srebrne jednodolarówki o wadze 5 franków. Ciekawostką jest, iż wybite już monety Stella sprzedawano po kosztach produkcji wyłącznie amerykańskim kongresmenom. Wybuchł niemały skandal po tym, jak okazało się, iż niektóre właścicielki największych amerykańskich domów publicznych dały się zaobserwować noszące naszyjniki wykonane właśnie z monet Stella.


	Stella (4 dolary=20 franków), wariant z włosami rozpuszczonymi (źródło: Stacks.com)


	Stella (4 dolary=20 franków), wariant z włosami spiętymi (źródło: Stacks.com)


	Double Eagle (20 dolarów=100 Franków) (źródło: Heritage Auctions)


	1 dolar=5 franków 1879 (źródło: Heritage Auctions)


	Autor: Marcin Redo
	Źródło: www.newyorkmint.com, www.unionlatine.com, www.coinfacts.com
	2013-07-26