Stanisław August Poniatowski urodził się 17 stycznia 1732 roku w Wołczynie (obecnie Białoruś). Od najmłodszych lat dbano o jego edukację – doskonale opanował język francuski, łacinę i niemiecki, rozumiał ponadto włoski i angielski. Wiele podróżował, m.in. do Anglii, gdzie obserwował system rządów parlamentarnych. Jako faworyt carycy rosyjskiej Katarzyny II otrzymał jej protekcję w staraniach o koronę polską po śmierci Augusta III, wspierany ponadto przez ród Czartoryskich. 7 września 1764 roku w drodze elekcji wybrano został królem Polski. Koronacja miała miejsce 25 listopada tegoż roku. |
Dukat z 1766 r. Warszawa, moneta pochodzi z 40 aukcji Warszawskiego Centrum Numizmatycznego, sprzedana za 70 400 złotych. |
Abstrahując od działalności politycznej, Stanisław August ma duże zasługi zarówno dla nauki i oświaty, jak i polskiej kultury i sztuki. W 1765 roku założył pierwszą polską uczelnię świecką, Szkołę Rycerską. Król był patronem i organizatorem słynnych obiadów czwartkowych, na których zapraszał uczonych, pisarzy, poetów. Od początku swojego panowania wykazywał zainteresowanie poprawieniem sytuacji monetarnej w kraju. W obliczu chaosu monetarnego (wśród społeczeństwa kursowały przede wszystkim monety dawnych władców polski, monety zagraniczne oraz kiepskiej jakości fałszerstwa pruskie Fryderyka II) zdecydowano się wprowadzić system na wzór saski, w obiegu było bowiem bardzo dużo talarów austriackich. Z grzywny kolońskiej o wadze 233,812 g czystego srebra bito 10 talarów. Talar wart był 8 złotych polskich, czyli 32 grosze srebrne albo 240 groszy miedzianych. Dukat stanowił równowartość 16 ¾ złotym polskim. Należy tutaj podkreślić niezwykłą urodę nowej monety polskiej, która dzięki zaangażowaniu najwybitniejszych artystów konkurowała z najlepszymi projektami w całej Europie. Dzięki medalierowi Janowi Filipowi Holzhausserowi pieniądz stał się prawdziwą wizytówką władcy. Na srebrnej, jak i złotej monecie podziwiano mądrego, wrażliwego estetę, prawdziwego człowieka oświecenia. Przyjęcie rozwiązania na wzór Saksonii okazało się jednak błędem. Wartościowa, stosunkowo „ciężka” moneta polska dość szybko stała się ofiarą spekulantów, którzy masowo wywożąc ją poza granice Rzeczypospolitej zalewali rynek kiepską monetą pruską, o obniżonej zawartości kruszcu. Król świadom sytuacji zwlekał jednak z decyzją o reformie systemu monetarnego. Przekonany jednak coraz większymi stratami ponoszonymi przez mennicę warszawską doprowadził do pierwszej reformy monetarnej w 1787 roku, zrównując system pieniężny do systemu pruskiego. Cenę dukata podwyższono do 18 złotych polskich, a zawartość kruszcu w monetach obniżono o 4,2%. Zabiegi te ucięły szkodliwą działalność spekulacyjną, a mennica warszawska od razu zaczęła generować zyski. W 1791 roku po raz pierwszy użyto skrótu „MW” na polskiej monecie pochodzącej z mennicy warszawskiej. |
Półtalar z 1781 r. Warszawa, moneta pochodzi z 54 aukcji Warszawskiego Centrum Numizmatycznego, sprzedana za 33 600 złotych. |
Poza ogromnym wkładem monarchy do historii numizmatyki polskiej, nie sposób nie wspomnieć o zamiłowaniu króla do sztuki malarskiej. W czasach swojego panowania stworzył kolekcję malarską liczącą 2289 obrazów. Wśród nich znajdowały się arcydzieła takich twórców, jak Rubens, Leonardo da Vinci, Rembrandt, Bruegel, Bacciarelli. Zgromadził ponadto 700 rzeźb, 1800 rysunków, 70 tys. Rycin, porcelanę, meble, miniatury. Do dzisiejszych czasów przetrwała jedynie garstka dzieł (większość znajduje się za granicą), większość z nich została zniszczona decyzją cara Mikołaja I w 1834 roku, następnie decyzjami władz hitlerowskich w okresie II wojny światowej. |
Talar z 1766 r. Warszawa, moneta pochodzi z 45 aukcji Warszawskiego Centrum Numizmatycznego, sprzedana za 15 400 złotych. |
Autor: Marcin Redo |
Zdjęcia: Warszawskie Centrum Numizmatyczne |
2013-12-24 |
Regulamin | Praca | Kontakt | Reklama | Partnerzy Handlowi
Katalog monet Polskich Monety, Numizmatyka, Grading, Katalog monet Monety Europy Monety Francji Monety Australii Dukaty Lokalne Katalog Monet Polskich Katalog Monet Świata Monety ze świata Aukcje Numizmatyczne Grading Plan Emisyjny NBP Monety Ukrainy Plan Emisj Ukrainy Encyklopedia Numizmatyczna Kasy fiskalne Kraków Wyceny monet Wartości Monet Monety Numizmatyka Posnet Elzab Kasy online Kasy fiskalne dla prawników Numimax najlepszy Katalog Monet Polskich Skup monet Kraków Drukarki fiskalne Kraków Tanie kasy fiskalne Kraków Programy Numizmatyczne Kasy fiskalne dla lekarzy Kasy fiskalne online Sklep numizmatyczny Sprzedam monety Tanie kasy fiskalne Skup monet Monety Tanie drukarki fiskalne Numizmatyka Kasy fiskalne dla fryzjerów i kosmetyczek Kasy fiskalne dla lekarzy Drukarki fiskalne Wagi kalkulacyjne Monety Białorusi Kasa fiskalna Posnet Drukarki fiskalne Posnet Kasa fiskalna Elzab Drukarka fiskalna Elzab Novitus Kasa fiskalna Novitus Drukarka fiskalna Novitus Kasy online Kasy fiskalne online eparagon Kasy fiskalne online Kraków, Tanie kasy fiskalne Online Kraków, Kasy fiskalne Online Kraków, Kasy fiskalne Online