21 sierpnia 2019, imieniny obchodzi: Joanna, Kazimiera, Franciszek

Kanada wprowadziła do obiegu monetę kolekcjonerską "Dzień dinozaurów". Numizmat wybito w srebrze wysokiej próby stemplem lustrzanym. więcej »

Wyspy Salomona, 475. rocznica wprowadzenia przez Mikołaja Kopernika koncepcji heliocentryzmu

Wyspy Salomona wprowadziły do obiegu monetę kolekcjonerską upamiętniającą 475. rocznicę wprowadzenia przez Mikołaja Kopernika koncepcji heliocentryzmu. Numizmat wybito w srebrze wysokiej próby stemplem lustrzanym. więcej »

Jersey, 60. rocznica koronacji Elżbiety II

Jersey wprowadziło do obiegu monetę kolekcjonerską upamiętniającą 60. rocznicę koronacji Elżbiety II. Numizmat wybito w stali platerowanej złotem. więcej »

San Marino, 20. rocznica śmierci Federico Fellini

San Marino wprowadzi do obiegu monetę kolekcjonerską upamiętniającą 20. rocznicę śmierci Federico Felliniego. Numizmat wybity zostanie w srebrze wysokiej próby stemplem zwykłym. Dostępny będzie w zestawie z monetami obiegowymi. więcej »

Wyspa Niue, Miesiące

Wyspa Niue wprowadzi do obiegu zestaw monet kolekcjonerskich prezentujących miesiące roku kalendarzowego. Numizmaty zostaną wybite w Mennicy Polskiej w srebrze wysokiej próby. Każda monet na rewersie zostanie wzbogacona cyrkonią. więcej »

Australia, Odkrywaj Australię (Pt)

Znane są już wizerunki monet z zapoczątkowanej w ubiegłym roku serii "Odkrywaj Australię". Numizmaty prezentująca zwierzęta występujące na kontynencie. więcej »

Mennictwo Aleksego Michajłowicza

	Urodzony 8 marca 1629 roku, władzę uzyskał już w wieku lat szesnastu, tuż po śmierci swego ojca – cara Michała (pierwszego z dynastii Romanowów), 12 lipca 1645 r. W pierwszych latach panowania młodego cara, realne rządy nad państwem sprawował jego prawny opiekun, Borys Morozow. Polityka zagraniczna tegoż możnowładcy często określana jest przez współczesnych historyków mianem pacyfistycznej. Pielęgnował on politykę zawieszenia broni z Polską oraz unikał jakichkolwiek spięć z Imperium Osmańskim. W kontekście spraw wewnętrznych był inicjatorem cięć administracyjnych, co spowodowało, iż popadł w niełaskę ze strony przedstawicieli możnych i w konsekwencji reszty społeczeństwa. Oskarżony o czary, pod koniec lat 40. został formalnie odsunięty od polityki.


	Talar fryzyjski 1651 z kontrmarkami Aleksego Michajłowicza

	W pierwszej połowie lat 50. W Rosji zaczęły pojawiać się pomysły na zreformowanie gospodarki monetarnej. W handlu rosyjskim przeważały drobne monety bite w srebrze wysokiej próby (na Zachodzie drobna moneta była na ogół ze srebra bardzo niskiej próby lub z miedzi), będące praktycznie jedyną dostępną jednostką rozliczeniową. Były to srebrne kopiejki, dengi oraz połuszki. Fakt ten stanowił pewnego rodzaju przeszkodę w rozwoju państwa, każda większa transakcja skutkowała bowiem potrzebą skrupulatnego liczenia ogromnej ilości srebrnych monet. Uniemożliwiało to przede wszystkim prowadzenie intensywnego handlu zagranicznego.


	Tzw. „Talar trzech braci” z 1600 roku z kontrmarkami Aleksego Michajłowicza

	W 1654 roku powstała nowa, srebrna moneta Rosji – rubel. Na jednej stronie przedstawiał on jeźdźca z włócznią, na drugiej zaś godło państwowe. Poza rublem bito również okrągłym stemplem półpołtinniki, które powstawały na przeciętych ćwiartkach krążka do bicia rubla. Nie spotkał się on jednak z aprobatą społeczeństwa, ponieważ 100 kopiejek (będących ciągle legalnie w obiegu) zawierało o ok. jedną trzecią więcej srebra niż nowy rubel. Chcąc szybko zareagować na potrzebę ulepszenia płynności transakcji zagranicznych władze zdecydowały o przebijaniu zachodnich talarów dwiema kontramarkami – jedną w kształcie prostokąta z datą „1655” oraz dodatkowo kolejną, okrągłą, z jeźdźcem na koniu. Talary z takimi charakterystycznymi kontramarkami są nazywane dzisiaj „jefimkami”, choć ówcześnie mianem tym określano w Rosji praktycznie wszystkie monety o wadze jednego talara (28-32 gramy srebra). Dla niektórych talarów istniały nierzadko specjalne określenia, np. dla talarów miasta Lubeki istniało określenie „Ljubskij Efimok”; dla paragonów – ze względu na charakterystyczny rysunek krzyża – „krizowy efimok”.


	„Lwi talar” z 1640 roku (26 gram, Ag 750) z kontrmarkami Aleksego Michajłowicza

	Szacuje się, iż w 1655 roku przebito ok. miliona egzemplarzy zachodnich talarów. Były one w oficjalnym obiegu aż do roku 1659, jednak przyjmuje się iż ich przebijanie zakończono w 1655 lub na samym początku 1656 roku, nie znane są bowiem egzemplarze przebitych talarów z datą późniejszą niż 1655. Na początku 1659 roku władze zdelegalizowały użycie jefimek na skutek coraz intensywniejszego napływu do Rosji tzw. „lwich talarów” („leventhaler” lub „leeuwendaalder”), które przedstawiały nieco niższą zawartość srebra niż pozostałe talary. Nazwa wzięła się od charakterystycznych lwów przedstawionych na monecie. Po raz pierwszy pojawiła się w prowincjach niderlandzkich, stała się coraz częściej używana w europejskim handlu zagranicznym połowy XVII wieku.


	Jan Kazimierz, talar gdański, 1650 z kontrmarkami Aleksego Michajłowicza

	Pod względem ekonomicznym jefimki stanowiły spore osiągnięcie Aleksego Michajłowicza w kontekście ekonomicznym oraz kolekcjonerskim. Najpopularniejsze z nich współcześnie osiągają bowiem ceny kilku tysięcy dolarów. Przykładem rzadszego egzemplarza może być chociażby przebity talar gdański Jana Kazimierza sprzedany na 50. aukcji Warszawskiego Centrum Numizmatycznego za 66 tysięcy złotych (analogiczna moneta nie będąca jefimkiem warta ok. 5 tys. złotych).


	Aleksy Michajłowicz, rubel, 1654 (nowodzieł)


	Aleksy Michajłowicz, półpołtinnik, 1654 (nowodzieł)

	Bibliografia oraz źródła zdjęć: A. Melnikov, Rosyjskie monety od Iwana Groźnego do Piotra Wielkiego / / Historia rosyjskiego systemu monetarnego 1533/82. - Finanse i Statystyki, 1989. - S. 197-207, 318. http://vmonetah.ru/starinnye-monety/25-efimki.html http://www.genealogy.ro/banat/leeuwendaalder.html http://www.adacoins.ru/en/catalog.php?gid=19&aid=19 http://wcn.pl/auctions/50/40 http://www.cngcoins.com/

	Autor: Marcin Redo
	2013-07-06