Kanada, Podróżnicy |
Kanada wprowadziła do obiegu monetę kolekcjonerską "Podróżnicy". Numizmat wybito w srebrze wysokiej próby stemplem antycznym. więcej » |
Portugalia, 100. rocznica pierwszego lotu przez południowy Atlantyk. |
Portugalia wyemituje monety okolicznościowe upamiętniające 100-lecie pierwszego lodu przez południowy Atlantyk. Numizmaty wybite zostaną w bimetalu w trzech wariantach stempla (zwykłym, zwykłym ulepszonym oraz lustrzanym). więcej » |
Szwajcaria, Roger Federer |
Szwajcaria wprowadziła do obiegu monety kolekcjonerskie upamiętniające Rogera Federera. Numizmaty wybito w srebrze wysokiej próby stemplem zwykłym oraz lustrzanym. więcej » |
Szwajcaria, TuneluGotthard-Basistunnel |
Szwajcaria wprowadziła do obiegu monetę kolekcjonerską upamiętniającą oddanie do użytku Tunelu Gotthard-Basistunnel. Numizmat wybito w złocie wysokiej próby stemplem lustrzanym. więcej » |
Wyspa Man, Henryk VIII |
Wyspa Man wydała z okazji 500. rocznicy wstąpienia na tron Henryka VIII monetę kolekcjonerską wybitą w srebrze wysokiej próby... więcej » |
Malta, Piccolo |
Malta wprowadzi do obiegu monetę kolekcjonerską "Piccolo". Numizmat upamiętniający historię numizmatyki Malty zostanie wybity w złocie wysokiej próby więcej » |
Getto w Łodzi utworzono 8 lutego 1940 roku, dokładnie pięć miesięcy po zajęciu miasta przez wojska niemieckie. Z końcem kwietnia obszar getta został odizolowany i zamknięty. W szczytowych okresach getto zamieszkiwało około 200 tysięcy osób, głównie Żydów przesiedlonych z obszarów Europy Zachodniej i Środkowej. Getto w Łodzi było drugim (po warszawskim) i jedynym, które przetrwało prawie do końca okupacji niemieckiej na ziemiach Polski. Nazwę miasta Łodzi przemianowano na Lodz, potem na Lodsch, natomiast ostatecznie miasto przybrało nazwę Litzmannstadt. | |
Władzę w porozumieniu z żydowską radą Judenrat sprawował jej przewodniczący Chaim Rumkowski. Wprowadził on między innymi 12 godzinny dzień pracy, wyznaczał do eksterminacji poszczególne osoby, grupy wiekowe lub konkretne rodziny. W porozumieniu z niemieckimi władzami getta wprowadził on wewnętrzny system pieniężny. Reichsbank wyraził zgodę na utworzenie na terenie getta quasi-pieniędzy, nazywając je „pokwitowaniami markowymi w formie podobnej do pieniędzy”. Cała ta akcja miała na celu zmuszenie mieszkańców getta do wymiany własnych zasobów pieniężnych na bezwartościowe poza gettem banknoty i monety z napisem „Quittung über”, czyli „Pokwitowano na”. Od 8 lipca 1940 roku posiadanie jakichkolwiek innych pieniędzy niż tzw. „kwitów markowych” było zabronione pod rygorem kary śmierci. Mieszkańcy getta nazywali nową walutę potocznie „rumkami” lub „chamkami” od imienia i nazwiska przewodniczącego rady Judenrat. | |
W ramach nowoutworzonego systemu pieniężnego funkcjonowały zarówno banknoty, jak i monety. Z racji wycofania z obiegu drobnych monet niemieckich, od marca do czerwca 1942 roku najmniejszym funkcjonującym w obiegu nominałem był banknot 50-fenigowy. W związku z zapotrzebowaniem na drobną walutę wybito monety 10-fenigowe, wprowadzone do obiegu 14 czerwca 1942 roku. Co ciekawe, zarząd getta wycofał pozwolenie na produkcję monet po 10 dniach, ze względu na zbyt duże podobieństwo do obiegowych monet niemieckich. Następna moneta 10-fenigowa o zmienionym już wzorze wprowadzona została do obiegu 8 grudnia 1942 roku. Mennica getta wyprodukowała 100.000 sztuk tych monet. Nowe monety 10-fenigowe kilka miesięcy po wyprodukowaniu stały się praktycznie bezwartościowe, w wyniku szybko postępującej na terenie getta inflacji. Zaistniała potrzeba produkcji monet o wyższych, tym razem markowych nominałach. Monety 10-fenigowe coraz częściej zaczęto traktować jako praktyczny środek do rozpalania ognia, były bowiem wykonane z łatwopalnego stopu aluminium z magnezem. Materiał ten pozyskiwano z demontowanych w getcie samolotów. Taki sam materiał posłużył również do produkcji monet 10 markowych (w obiegu od 27 grudnia 1943 roku) oraz 5 markowych (w obiegu od 22 lutego 1944 r.). Wkrótce jednak monety bito z bardziej trwałego aluminium. Materiał pochodzący z samolotów był niejednorodny, stąd też grubość krążków, na których wybito monety jest zróżnicowana. Jako ostatni nominał wprowadzono 21 lipca 1944 roku monetę 20-markową, wybitą w aluminium w nakładzie jedynie około 600 sztuk. W końcu lipca przystąpiono do likwidacji getta w Łodzi. | |
20 Marek z 1943 roku (Zdjęcie Warszawskie Centrum Numizmatyczne) |
|
Owe znaki pieniężne były jedynymi w swoim rodzaju w gettach funkcjonujących na obszarze okupowanej Polski. Obwieszczenia nr 70 i 71, nakazujące zamianę wszelkiej waluty na kwity markowe, ukazały się 24 czerwca 1940 roku. Jednym z powodów wprowadzenia oddzielnego systemu pieniężnego było odizolowanie getta od reszty miasta, poprzez ukrócenie nielegalnego handlu między gettem a miastem. Niektórzy historycy zwracają uwagę na psychologiczny aspekt całej akcji – Żydzi mogli bowiem w jej wyniku odczuć pewną dozę niezależności oraz praworządności ze strony okupanta – oficjalnie przecież nikt nie mógł zarzucić grabieży żydowskich pieniędzy. Były one bowiem zamieniane na „pokwitowania”. Co ciekawe, kilkumilionowy zysk z wymiany pieniędzy był niższy niż oczekiwania Niemców, toteż postanowiono uruchomić w getcie produkcję. Zachowane i odnalezione po wojnie stemple do bicia monet getta przesłano do Mennicy Państwowej w Warszawie, gdzie wybito za ich pomocą niewielką liczbę klip w ołowiu. Znane są ponadto odbitki monet na krążkach miedzianych i srebrnych (prawdopodobnie na spiłowanych monetach II RP). Warto pamiętać, iż istnieją liczne fałszerstwa monet getta w Łodzi, które niekiedy bardzo ciężko odróżnić od oryginalnych egzemplarzy. |
|
Autor: Marcin Redo |
|
2013-04-13 |
Regulamin | Praca | Kontakt | Reklama | Partnerzy Handlowi
Katalog monet Polskich Monety, Numizmatyka, Grading, Katalog monet Monety Europy Monety Francji Monety Australii Dukaty Lokalne Katalog Monet Polskich Katalog Monet Świata Monety ze świata Aukcje Numizmatyczne Grading Plan Emisyjny NBP Monety Ukrainy Plan Emisj Ukrainy Encyklopedia Numizmatyczna Kasy fiskalne Kraków Wyceny monet Wartości Monet Monety Numizmatyka Posnet Elzab Kasy online Kasy fiskalne dla prawników Numimax najlepszy Katalog Monet Polskich Skup monet Kraków Drukarki fiskalne Kraków Tanie kasy fiskalne Kraków Programy Numizmatyczne Kasy fiskalne dla lekarzy Kasy fiskalne online Sklep numizmatyczny Sprzedam monety Tanie kasy fiskalne Skup monet Monety Tanie drukarki fiskalne Numizmatyka Kasy fiskalne dla fryzjerów i kosmetyczek Kasy fiskalne dla lekarzy Drukarki fiskalne Wagi kalkulacyjne Monety Białorusi Kasa fiskalna Posnet Drukarki fiskalne Posnet Kasa fiskalna Elzab Drukarka fiskalna Elzab Novitus Kasa fiskalna Novitus Drukarka fiskalna Novitus Kasy online Kasy fiskalne online eparagon Kasy fiskalne online Kraków, Tanie kasy fiskalne Online Kraków, Kasy fiskalne Online Kraków, Kasy fiskalne Online